Opieka nad osobami starszymi w Bydgoszczy czy za granicą polega przede wszystkim na towarzyszeniu im w codziennych czynnościach. To opiekunka zazwyczaj jest pierwszą osobą, która może udzielić seniorowi pomocy, kiedy upadnie. Warto dowiedzieć się więcej na temat profilaktyki upadków, żeby zapewnić osobie starszej jak największe bezpieczeństwo.
Dlaczego seniorzy tak często upadają?
Upadki zazwyczaj wynikają z połączenia dwóch czynników: pogarszającego się stanu zdrowia seniora i jego otoczenia np. stromych schodów czy śliskiej podłogi. Znaczenie mają tutaj nie tylko choroby, ale też naturalne procesy starzenia. Do najczęstszych przyczyn upadków należą:
- problemy ze wzrokiem, słuchem, równowagą,
- coraz gorsza koordynacja ruchowa,
- sarkopenia (coraz mniejsza masa i siła mięśni),
- pochylenie sylwetki (zmiana środka ciężkości),
- problemy z chodzeniem (np. zwyrodnienia stawów, deformacje stóp),
- zawroty głowy,
- nietrzymanie moczu, nykturia (wstawanie w nocy do toalety),
- wielolekowość (przyjmowanie 4 lub więcej leków, w tym minimum jednego z grupy ryzyka, do której należą psychotropy, leki antyarytmiczne, przeciwnadciśnieniowe, diuretyczne).
Warto pamiętać, że bez względu na stan zdrowia seniora, zabiegami medycznymi nie zajmuje się opieka nad starszą osobą. Niemcy dodatkowo zatrudniają personel medyczny tzw. Pflegedienst, który ma do tego uprawnienia. Zadaniem opiekunki jest pomoc i czuwanie nad seniorem w codziennym życiu.
Czym skutkują upadki u osób starszych?
Konsekwencje upadków zazwyczaj nie są poważne: pojawiają się stłuczenia i siniaki. U seniorów nawet upadek na płaskiej powierzchni może jednak skutkować złamaniem, urazem głowy lub mózgu. W najpoważniejszych przypadkach dochodzi do złamania kości udowej lub kręgosłupa. Takie ryzyko pojawia się szczególnie u seniorów z osteoporozą: szczególnie często pojawiają się złamania przedramienia, miednicy czy kości ramiennej. U osób stosujących leki przeciwzakrzepowe pojawia się również ryzyko powstawania dużych krwiaków. W najgorszej sytuacji są seniorzy mieszkający sami, którzy mogą spędzić na podłodze nawet kilka godzin, zanim uda im się podnieść – są narażeni np. na odwodnienie.
Jeżeli dojdzie do złamania, problemem jest też konieczność unieruchomienia. Podczas rekonwalescencji, senior jeszcze szybciej traci siłę mięśniową i staje się coraz mniej sprawny fizycznie. Pojawia się też ryzyko zakrzepów i zatorów czy infekcji, szczególnie zapalenia płuc. Jeżeli unieruchomienie trwa długo, może dojść nawet do odleżyn czy przykurczów.
Upadki mają też konsekwencje psychiczne: wielu seniorów obawia się kolejnego upadku, przez co unikają ruchu i stają się coraz mniej samodzielni. Nazywa się to zespołem poupadkowym: osoba starsza nie chce wychodzić z domu, obawia się korzystania ze schodów czy łazienki. Opieka osób starszych w Niemczech bez znajomości języka jest więc trudnym zadaniem – opiekunka powinna nie tylko pomagać w codziennych czynnościach, ale też wspierać i zapewniać poczucie bezpieczeństwa.
Jak zapobiegać upadkom u seniora?
Opiekunka nie ma wpływu na wyposażenie domu seniora, ale warto uporządkować przestrzeń tak, aby zapewnić osobie starszej jak największe bezpieczeństwo. Większość upadków zdarza się w domu, a do ich przyczyn należą:
- zbyt słabe oświetlenie lub przeciwnie – zbyt jaskrawe, oślepiające,
- śliskie posadzki,
- małe, przesuwające się dywaniki,
- zbyt niskie, pozbawione oparcia lub niestabilne krzesła i fotele,
- zbyt duża ilość przedmiotów – szczególnie, jeśli zastawiają przejścia,
- wysoko umieszczone szafki – konieczność wchodzenia na krzesło,
- nisko umieszczone szafki – schylanie się, żeby sięgnąć potrzebne rzeczy,
- strome, kręte lub pozbawione poręczy schody,
- brak uchwytów w łazience (niska toaleta lub brak siedziska pod prysznicem).
Do upadków często dochodzi, jeśli senior w nocy musi wstawać do toalety. Jest to uciążliwe dla opiekunki, ale w niektórych przypadkach lepiej, żeby pomagała osobie starszej dotrzeć do łazienki, ponieważ zmęczenie spowodowane przerywanym snem jeszcze bardziej zwiększa ryzyko upadków.
Zdarza się też, że do upadków dochodzi na zewnątrz np. podczas spacerów. Nie brakuje nierównych chodników, ryzyko upadku zwiększają też deszcz, śnieg i lód. W miejscach publicznych pojawiają się również schody o różnej szerokości, dlatego lepiej asekurować seniora. Wyjątkową ostrożność trzeba zachować w komunikacji miejskiej, ponieważ zdarza się, że do środka trzeba wejść po wysokich stopniach.
Lubisz pomagać drugiemu człowiekowi? Z nami możesz na tym zarabiać! Zadzwoń lub sprawdź na naszej stronie aktualne oferty pracy w opiece.
